သးစီဆှံအတၢ်ဆှၢတၢ်တွၤ
တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီလၢလါယူၤလံ | တၢ်ဘၣ်ဆှၢပှၤလၢသးစီဆှံ
လၢၦၤခရံၥ်ဖိတဖၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ်အကျါ ယွၤသၢဂၤတဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပသိၣ်လိသးစီဆှံ မ့ၢ်တၢ်အထူၣ်မိၢ်ၦၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်လိမၤလိတၢ်အံၤအပူၤန့ၣ် သးစီဆှံဆှၢၦၤလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ မ့ၢ်လၢအဝဲဒုးနဲၣ်ပမုၢ်နံၤမုၢ်သီ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤ.
လံၥ်ရိမ့ၤအဆၢဒိၣ် ၈ ပၥ်ဖျါထီၣ် သးစီဆှံခံဆံတဘျီန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် “ဖဲဒၣ်ၦၤလၢယွၤအသးဆှၢအီၤတဖၣ်န့ၣ်…
ၦၤလၢအကြၢး ကၢကီၣ်ဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ
ၦၤဆါဟံၣ်အခၢၣ်စးန့ၣ် ဒုးနဲၣ်နီၢ်ဒီမိဝၤသးစၢ်ခံဂၤလၢ ဟံၣ်အဂ့ၤတဖျၢၣ် စးထီၣ်လၢဃီတရံး ပၢၢ်တုၤလီၢ်မံဒၢးဖးလဲၢ်, သ့ၣ်ဘၣ်ဒါလၢသ့ၣ်အညၣ်ကိၤဒီး ခီၣ်ယီၢ်ဒါလၢအၦ့ၤဒိၣ်, တၢ်ဆှုၣ်ကူသိးဒၢးဖးဒိၣ်ဒီး ဝဲၤဒၢးလၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤဂီၢ် လၢဘၣ်တၢ်သုးကျဲၤဃာ် လီၤတံၢ်တဖၣ်လီၤ. တုၤမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်တုၤအိၣ် ဟံၣ်အနၢၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ပတြၢၤဟံၣ်အံၤအတၢ်ဃံလၤလီၤ. “နဃုထၢန့ၢ်ၦၤလၢ တၢ်လီၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ဟံၣ်အံၤ ကဟုကညီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ”. ဖဲန့ၣ် ၦၤဆါဟံၣ်အခၢၣ်စးအံၤ စံးဆၢက့ၤတၢ်ကတိၤတထံၣ် လၢအလီၤဆီတစဲး ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီလၢစံးဝဲ “ယကစံးတဲဘၣ်က့ၤသုတၢ်ကတိၤ စံးဂ့ၤစံးဝါဆူ ၦၤဘှီဟံၣ်အံၤလီၤ. ၦၤလၢအသူၣ်ထီၣ်ဟံၣ်အံၤ ကြၢးဝဲ ကၢကီၣ်ဝဲဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤလီၤ. တမ့ၢ် ဟံၣ်ဒၣ်ဝဲ တမ့ၢ်ၦၤလၢအဒုးနဲၣ်တၢ်တဂၤ ကြၢးဝဲဒီးတၢ်စံးပတြၢၤဘၣ်”န့ၣ်လီၤ.
ၦၤဆါဟံၣ်ခၢၣ်စးအတၢ်ကတိၤတဖၣ် မၤဖျါထီၣ်က့ၤ ၦၤကွဲးလံာ်ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကွဲး လၢအစံး “ၦၤဒုးကဲထီၣ်ဟံၣ်တဂၤ ကြၢးဒိးတၢ်ယူးတၢ်ယီၣ်အါန့ၢ်ဟံၣ် တက့ၢ်လီၤ” (ဧ့ၤဘြံၤ ၃:၃) . ၦၤကွဲးလံာ်န့ၣ် ထိၣ်သတြီၤ ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်သးတီ, ယွၤအဖိခွါ, ဃုာ်ဒီးဝံမိၤရှ့လီၤ (:၁-၆). မ့မ့ၢ် စီၤမိၤရှ့ဘၣ်ဘျုးလၢ ကတိၤဘၣ်တၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ မဲာ်သကိးမဲာ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်ယွၤအက့ၢ်အဂီၤ (၄မိၤ ၁၂:၈), ဘၣ်ဆၣ်…
လၢတၢ်ခံး ဒီးဆူတၢ်ကပီၤ
တၢ်မနုၤတမံၤမး ကထုးထီၣ်ကွံာ် အၣ်ကးၡ် (Aakash) လၢ အတၢ်သူၣ်အုးသးအုး, အတၢ် သးဟးဂီၤဒိၣ်ဒိၣ်ယိာ်ယိာ်အပူၤ တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ သိလ့ၣ် ဘၣ်တိၢ်လိာ်သးအဃိ အဝဲဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနးနးကလဲာ် ဒီးဘၣ်တၢ်လဲၤစိာ်အီၤဆူ မ့းရှၢၣ်နရံၣ်အတၢ်ဆါဟံၣ်, အိၣ်လၢ အ့ရှၢၣ်အမုၢ်နုာ်ကလံၤထံးတကပၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဃံတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကါအီၤ ဃိးဘျီန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ အသးဟးဂီၤနးနးဖှီၣ်ဖှီၣ်အဃိ အီၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီတနုာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဘၣ်သန့ၤအသးလၢအီၤ ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီဝဲတန့ၢ်လၢၤဘၣ်အဃိ အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ဒံးယံာ်ထီၣ် ဒံးခံးသူအါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ပှၤသးမှံၤတဂၤဖးန့ၢ်ဝဲ လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ လံာ်ယိၤဟၣ်အပူၤ လၢကျိာ်တၢ်ကတိၤ ဒ်သိး အၣ်ကး(ရှ) ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒီး ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကလီပှၤ တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ပှၤဟဲခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်န့ၣ် ထိးဘၣ်အသးအဃိ အၣ်ကး(ရှ) စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်လီၤ. အတၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲက့ၤတုၤဟံၣ်န့ၣ်, အခီၣ်ထံးန့ၣ် အၣ်ကး(ရှ) ပျံၤဝဲဒၣ်လၢ ကဘၣ်စံးကတိၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အသီအဂ့ၢ်လၢ…
တၢ်ကိးပသူထီၣ်လၢ တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်
ဒ့ဘ့းဝံၣ်လံၣ် (David Willis) အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ဝီထၢစတိ(Waterstones)အလံာ်ကျး အဖီခိၣ်တကထၢ ဒီးဖဲအဟဲက့ၤဆူ တၢ်ဖီလာ်ကထၢန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ပှၤမၤလီၤပံာ်မ့ၣ်အူတၢ်ကပီၤတဖၣ် ဒီးတြဲၤတဖၣ်ဘၣ်တၢ်ကးတံာ်ဃာ်သးလံန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဒၣ်ထဲတဂၤ လၢလံာ်လဲၢ်ကျးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်အဃိ အိးထီၣ်ထွံးထၢၣ်(Twitter)ဒီး ဒိလီၤလံာ်လၢ “ဝီထၢစတိဧိၤ, ယဘၣ်တၢ်ကးတံာ်ယခံလၢ နလံာ်ကျးအိၣ်ဖဲ ထရၣ်ဖီၣ်ကၢၣ် စကွဲ (Trafalgar Square)န့ၣ် အိၣ်ခံနၣ်ရံၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ဝံသးစူၤ ဒုးဟးထီၣ်ဘၣ်ယၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးလီၤ ဝံၤတယံၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤဟဲတုၤဒီး အိးထီၣ်န့ၢ်အီၤ ပဲတြီန့ၣ်လီၤ.
ဖဲပဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအကတီၢ်, ပကဒိးန့ၢ် တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ကျဲမ့ၢ်အိၣ်ဒီးဂ့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ် လၢပမၤ, ပဒုးအိၣ်ထီၣ်တဖၣ် အဆၢကတီၢ်, ဝံယရှါယၤ စံးဝဲဒၣ် လၢပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤ လၢကစံးဆၢ ပတၢ်ကိးပသူထီၣ် ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၅၈:၁-၇ အပူၤ ဝံကွဲးပာ်ဖျါဝဲလၢ ယွၤ ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်အလိၤ, မ့ၢ်လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် မၤတရီတပါ တၢ်မၤ ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယွၤအဃိန့ၣ်လီၤ.…
အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢ သးစီဆှံအပူၤ
အီၣ်ဘ့ရဲး(Orville Wright) ဒီးဝ့(လ)ဘၢၣ်ရဲး (Wilbur Wright), ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခံဂၤန့ၣ် ပှၤနီၣ်ကဘီယူၤလဲးစ့ၣ် (license) တအိၣ်ဘၣ်. ခီလ့ၣ်ကၠိစ့ၢ်ကီး တထီၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်, အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဘှီလ့ၣ်ယီၢ်ခီၣ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်မံမီၢ်ဒီး တၢ်သးဆူၣ်သးဒူလၢ ကဂုာ်ကျဲးစၢးယူၤဝဲဒၣ်လၢ ကလံၤကျါန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၀၃ အနံၣ်, လါဒံၢ်စ့ဘၢၣ် ၁၇ သီ အနံၤန့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခံဂၤ နီၣ်ကွၢ်ဝဲ “ရဲးကဘီယူၤ” ဂၤဘျီဂၤဘျီလၢ လွဲၢ်ဘျီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ယူၤဝဲ ကဘီယူၤအယံာ်ကတၢၢ် အိၣ်ဒၣ်ထဲတမံးနံးဖိဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤအသးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ဆီတလဲထီဘိလၢ ပဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ.
စီၤပ့းတရူးဒီးစီၤယိၤဟၣ်ခံဂၤလိာ်န့ၣ် တအိၣ်ဒီးလဲးစ့ၣ်(လံာ်အုၣ်သး) လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တထီၣ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံကၠိစ့ၢ်ကီးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ် ပှၤဖီၣ်ညၣ်ဖိတဖၣ် လၢအသးပူၤ အိၣ်ပှဲၤဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအသး, စံၣ်တဲၤတဲလီၤဒီး ရၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ တၢ်သးဒူအပူၤန့ၣ် ဖျါလၢ မၤတၢ် ၄:၁၂ အပူၤ “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ပှၤဂၤအပူၤန့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မံအဂုၤအဂၤလၢ…